AI และระบบอัตโนมัติส่งผลกระทบต่อการจัดการคลังสินค้าในประเทศไทยอย่างไร?

สถานการณ์ตลาดคลังสินค้าในเขตกรุงเทพฯ กำลังเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง อันเกิดจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีที่มีการพัฒนาอย่างรวดเร็วและแนวโน้มทางเศรษฐกิจที่มีความเปราะบาง การเป็นผู้นำตลาดจึงหมายถึงการปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้

นิคมอุตสาหกรรมชลบุรีตั้งอยู่ในพื้นที่กลยุทธ์บริเวณใจกลางเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีระบบโลจิสติกส์และการเชื่อมต่อที่สะดวกสบาย จึงดึงดูดธุรกิจที่ต้องการเข้าสู่ตลาดที่เติบโตอย่างไม่หยุดนิ่ง ด้วยโครงสร้างพื้นฐานที่ล้ำสมัย ศูนย์กลางเหล่านี้กำลังขับเคลื่อนให้เกิดเปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์ของการค้าในพื้นที่ชลบุรี

ปัจจุบัน ทุกภาคส่วนได้หันมาใส่ใจสิ่งแวดล้อมกันมากขึ้น ‘ความยั่งยืน’ จึงไม่ได้เป็นเพียงคำศัพท์ยอดนิยมอีกต่อไป แต่กลายเป็นแนวทางในการดำเนินธุรกิจอย่างมีคุณธรรมอีกด้วย คลังสินค้าสมัยใหม่ถือเป็นภาคส่วนแรก ๆ ที่ได้นำแนวทางปฏิบัติ ซึ่งช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมนี้มาใช้ พร้อม ๆ กับการเพิ่มประสิทธิภาพ และพิสูจน์ให้เห็นว่าการเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมเป็นมากกว่าการช่วยโลก แต่ยังช่วยให้ธุรกิจสามารถประหยัดต้นทุนได้เช่นกัน

AMN-M1.7 Plot G702/20 (Ready-built Factory) ออกแบบและก่อสร้างตามเกณฑ์การประเมินความยั่งยืนทางพลังงานและสิ่งแวดล้อมไทย (Thai's Rating of Energy and Environmental Sustainability for New Construction)

หลังจากได้มีการออกประกาศบังคับใช้ พ.ร.บ. โรงงานฉบับใหม่ ไปเมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2562 ที่ผ่านมา ส่งผลให้เงื่อนไขเกี่ยวกับการขอใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานในไทยเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม โดยวัตถุประสงค์ของการปรับปรุงกฎหมายครั้งนี้ คือ เพื่อลดภาระของผู้ประกอบกิจการโรงงาน เพิ่มความคล่องตัว ทำให้เกิดความต่อเนื่องในภาคการผลิต ส่งผลให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศไทยในภาพรวม แต่หลายท่านอาจจะยังไม่ได้ศึกษาข้อกฎหมายฉบับใหม่นี้ ดังนั้น เราจะพาทุกท่านไปอัปเดตรายละเอียดของ พ.ร.บ. โรงงานฉบับใหม่ ในแง่ของการขอใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานว่าเป็นอย่างไร มีรายละเอียดอะไรบ้าง

หากเปรียบเทียบโลกเมื่อ 10 ปีที่แล้วกับโลกในวันนี้ เราคงเห็นความเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจนในหลาย ๆ ด้าน แล้วเคยสงสัยไหมว่าสิ่งที่อยู่เบื้องหลังการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้คืออะไร? คำตอบก็คือ “อินเทอร์เน็ตของสรรพสิ่ง” (Internet of Things) หรือที่เรียกกันสั้น ๆ ว่า ‘เทคโนโลยี IoT’ ที่ถือได้ว่าเป็นปัจจัยสำคัญที่ขับเคลื่อนให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสิ่งต่าง ๆ รอบตัวเรา โดยเทคโนโลยี IoT จะทำหน้าที่เชื่อมต่อและแบ่งปันข้อมูลระหว่างอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ ผ่านอินเทอร์เน็ต โดยที่เราไม่ต้องป้อนข้อมูลใด ๆ ปัจจุบัน IoT เป็นเทคโนโลยีที่เข้ามามีบทบาทมากขึ้นกับธุรกิจ โรงงาน รวมถึงคลังสินค้า อย่างเช่น Smart Factory ที่ได้นำ IoT มาใช้ในการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตกับเครื่องจักรและเครื่องมือต่าง ๆ เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลถึงกัน ซึ่งรูปแบบการประยุกต์ใช้งานขึ้นอยู่กับลักษณะธุรกิจ ความคิดสร้างสรรค์ และนวัตกรรมของผู้พัฒนาที่มุ่งเป้าในการมอบความสะดวกสบายให้กับผู้ใช้งาน นอกจากนี้ งานวิจัยชิ้นหนึ่งยังแสดงให้เห็นว่าการใช้เทคโนโลยี IoT ยังช่วยลดความผิดพลาดของการจัดการสินค้าคงคลังได้ถึง 30% ซึ่งแน่นอนว่าย่อมช่วยลดต้นทุนการดำเนินงานและเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการทำงานได้อย่างมีนัยสำคัญ

ในแง่ของการทำธุรกิจและการลงทุน จังหวัดชลบุรีมีพื้นที่ที่กว้างขวาง ทำเลที่ตั้งดีเยี่ยม และสิทธิพิเศษจากโครงการ EEC จึงเป็นที่ตั้งของนิคมอุตสาหกรรมมากเป็นอันดับต้น ๆ ของประเทศ เนื่องจากผู้ประกอบการจะได้รับสิทธิประโยชน์ เช่น การลดหย่อนภาษี ค่าเช่าที่ถูกกว่า และการเข้าถึงสาธารณูปโภค นอกจากนี้ยังเข้าถึงระบบขนส่งทั้งทางบก ทางน้ำ และทางอากาศได้ง่าย ทั้งมอเตอร์เวย์หมายเลข 7 สนามบินสุวรรณภูมิ ท่าเรือกรุงเทพ และท่าเรือแหลมฉบัง มีรถไฟหลายสายที่เชื่อมระหว่างเชียงใหม่ สุราษฎร์ธานี หาดใหญ่ (ผ่านสงขลา) กระบี่ ภูเก็ต ตรัง สตูล นครศรีธรรมราช ระนอง ปัตตานี อยุธยา ฯลฯ ทำให้การเช่าโกดัง ชลบุรีมีความสะดวกอย่างมาก

ในการเลือกเช่าโรงงานให้เช่ามีปัจจัยที่ควรจะนำมาพิจารณาหลายอย่างด้วยกัน หนึ่งในนั้นก็คือการเลือกทำเลที่ตั้งของโรงงานให้เช่าที่เหมาะสมกับธุรกิจ เพราะหากผู้ประกอบการไม่เจาะจงเลือกทำเลที่ดีแล้ว อาจส่งผลให้ การเดินทางคมนาคมหรือการขนส่งสินค้าไม่สะดวกสบาย ส่งผลกระทบต่อต้นทุนการขนส่งและการเติบโตอย่างยั่งยืนของธุรกิจในอนาคตได้

แม้กรุงเทพมหานครจะเป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจของประเทศไทย แต่หากจะกล่าวถึงศูนย์กลางทางอุตสาหกรรมของไทยคงหนีไม่พ้นจังหวัดชลบุรีอย่างแน่นอน ซึ่งจังหวัดชลบุรีนี้เองที่เป็นที่ตั้งของนิคมอุตสาหกรรมมากถึง 15 แห่ง เป็นที่ตั้งของโรงงานอุตสาหกรรมที่สำคัญ เช่น อุตสาหกรรมผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ เครื่องจักร ผลิตภัณฑ์พลาสติก และอื่น ๆ อีกมากมาย การเลือกเช่าโรงงาน ชลบุรี จึงดึงดูดนักลงทุนทั่วโลก เนื่องจากเป็นจังหวัดที่มีพื้นที่ที่กว้างขวาง สิ่งอำนวยความสะดวกครบครัน ค่าครองชีพต่ำ และทำเลที่ตั้งดีเยี่ยม อยู่ไม่ไกลจากกรุงเทพฯ ซึ่งมอบข้อได้เปรียบเชิงกลยุทธ์ให้กับการดำเนินงานด้านโลจิสติกส์นั่นเอง

กิจการค้าขายเป็นหนึ่งในกิจกรรมที่ช่วยส่งเสริมและกระตุ้นการเติบโตของเศรษฐกิจตั้งแต่ระดับชุมชน ประเทศ ไปจนถึงระดับโลกโดยมี ‘คลังสินค้า’ (Warehouse) ทำหน้าที่เป็นหนึ่งในตัวขับเคลื่อนและสร้างความสมดุลในห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) หรือกระบวนการจัดการการผลิตเพื่อทำให้เกิดสินค้าหรือบริการในแง่ของแหล่งที่ใช้เก็บทั้งวัตถุดิบสำหรับใช้ใน การผลิต (Raw Material) สินค้าสำเร็จรูป หรือสินค้าที่ผลิตเสร็จแล้วรอส่งลูกค้า (Finished Goods) ดังนั้น การมีคลังสินค้าจึงช่วยลดปัญหาวัตถุดิบไม่พอผลิต ทำให้การผลิตดำเนินไปได้อย่างต่อเนื่อง และสามารถจัดส่งสินค้าได้ทันเวลา ยิ่งหากมีการบริหารจัดการสินค้าคงคลังที่ดียิ่งจะช่วยในการประหยัดค่าใช้จ่ายด้านโลจิสติกส์ ก่อให้เกิดสภาพคล่องและผลตอบแทนจากการลงทุน (Return on Investment) ในเวลาอันรวดเร็วคลังสินค้าและการบริหารคลังสินค้าจึงนับเป็นเครื่องมือสำคัญที่จะทำให้การประกอบธุรกิจค้าขายบรรลุผลสำเร็จตามวัตถุประสงค์ได้

หากคุณเป็นเจ้าของธุรกิจที่กำลังมองหาคลังสินค้าแห่งใหม่ หรือต้องการขยายคลังสินค้าเพิ่มเติม สิ่งสำคัญที่สุดคือคุณต้องรู้ถึงความต้องการของธุรกิจของคุณเพื่อให้คุณทราบได้ทันทีว่าคลังสินค้าใดเหมาะสมสำหรับธุรกิจ หรือคลังสินค้าใดไม่เหมาะสำหรับธุรกิจของคุณ ไม่ว่าจะเป็นการจัดเก็บสินค้า การกระจายสินค้า ไปจนถึงการจัดจำหน่ายโดยการนำปัจจัยที่เกี่ยวข้องต่าง ๆ มาร่วมพิจารณาเพื่อให้สามารถเลือกโรงงานและโกดังคลังสินค้าที่มีทำเลเหมาะสมกับธุรกิจมากที่สุด

การเติบโตของธุรกิจอีคอมเมิร์ซ (e-Commerce) ได้ก่อให้เกิดความต้องการในการใช้งานคลังสินค้าและศูนย์กระจายสินค้าเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะในช่วงวิกฤตการณ์ที่ผ่านมา จะเห็นได้ว่าธุรกิจอีคอมเมิร์ซหลาย ๆ รายมียอดขายเพิ่มขึ้นแบบก้าวกระโดด เพราะผู้บริโภคจำนวนมากหันมาซื้อของออนไลน์กันมากขึ้น ตั้งแต่ข้าวของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันไปจนถึงยารักษาโรค ผู้ประกอบการธุรกิจทั้งผู้ค้าและผู้ให้บริการโลจิสติกส์จึงจำเป็นต้องขยายพื้นที่คลังสินค้าหรือศูนย์กระจายสินค้าเพื่อรองรับความต้องการของผู้บริโภค ซึ่งในบางครั้ง การลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ประเภทนี้มักตามมาด้วยงบประมาณลงทุนก้อนโต จนอาจทำให้โอกาสในการลงทุนสำหรับผู้ประกอบการบางรายถูกจำกัดไปโดยปริยาย แต่ในปัจจุบัน การลงทุนในเรื่องดังกล่าวนั้นมีทางเลือกมากขึ้น หากผู้ประกอบการเปลี่ยนมุมมองจากการเป็น “เจ้าของทั้งหมด” มาเป็น “เจ้าของร่วม” ก็จะทำให้ท่านสามารถลงทุนในโครงการอสังหาริมทรัพย์ขนาดใหญ่ที่มีศักยภาพดีได้ ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสในการสร้างผลตอบแทนได้อย่างสม่ำเสมอในระยะยาว เช่นเดียวกับการลงทุนในคลังสินค้าแบบ Built-to-Suit

คลังสินค้าห้องเย็น หรือ คลังสินค้าควบคุมอุณหภูมิ (Cold Storage Warehouse) คือ พื้นที่จัดเก็บสินค้าที่มีการควบคุมอุณหภูมิภายในพื้นที่นั้นให้เป็นไปตามที่กำหนด โดยไม่ปล่อยให้อุณหภูมิเปลี่ยนแปลงตามสภาพอากาศภายนอกตลอด 24 ชั่วโมง เหมาะสำหรับการจัดเก็บสินค้าบางประเภท ซึ่งต้องเก็บในอุณภูมิต่ำเพื่อรักษาคุณภาพของสินค้า ทั้งนี้ คลังสินค้าห้องเย็นจะมีระดับความเย็นตั้งแต่อุณหภูมิต่ำกว่า 25 องศาเซลเซียส ไปจนถึงอุณหภูมิติดลบ ขึ้นอยู่กับประเภทสินค้าที่จัดเก็บ

จากความก้าวหน้าของเทคโนโลยี ทำให้เกิดเป็นปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence: AI) หรือคอมพิวเตอร์หรือเครื่องจักรที่มีฟังก์ชันทีมีความสามารถในการทำความเข้าใจ เรียนรู้องค์ความรู้ต่าง ๆ อาทิเช่น การรับรู้ เรียนรู้ ให้เหตุผล คิด วิเคราะห์ วางแผน ตัดสินใจ และแก้ปัญหาต่าง ๆ ซึ่งนำไปสู่การพัฒนาธุรกิจและเศรษฐกิจในรูปแบบที่ไม่เคยเป็นมาก่อน รวมถึงในวงการการบริหารจัดการคลังสินค้าในประเทศไทย ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งอุตสาหกรรมที่มีการพัฒนาและเติบโตอย่างรวดเร็ว เหตุผลเนื่องมาจากธุรกิจ E-Commerce ที่มีอัตราการขยายตัวค่อนข้างสูงในปัจจุบัน

สำหรับผู้ประกอบการที่เพิ่งเริ่มทำธุรกิจหรือต้องการขยายธุรกิจที่ต้องใช้โรงงานจะเห็นได้ว่าโรงงานเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการประกอบการอย่างมาก ซึ่งปัญหาใหญ่ที่ตามมาที่ทำให้ผู้ประกอบการหลายท่านยังลังเลใจจนหาคำตอบไม่ได้ก็คือจะลงทุนสร้างโรงงานเองหรือเลือกเช่าโรงงานดีกว่า? เนื่องจากทั้ง 2 รูปแบบนี้ก็มีความแตกต่าง พร้อมทั้งมีปัจจัยหลาย ๆ ด้านต้องพิจารณาให้เหมาะสมมากที่สุด เพื่อเป็นแนวทางในการการตัดสินใจระหว่างสร้างโรงงานและเช่าโรงงาน จะเลือกแบบไหนที่ตอบโจทย์กับธุรกิจมากที่สุด วันนี้เรามีคำตอบ

นับตั้งแต่เกิดการระบาดใหญ่ของโควิด-19 ทั่วโลกในช่วงปลายปี 2562 อุตสาหกรรมการช้อปปิ้งออนไลน์ได้ขยายตัวเพิ่มขึ้นถึง 43.5% คิดเป็นมูลค่ากว่า 2.87 ล้านล้านเหรียญทั่วโลก และกระแสหมุนเวียนเกือบครึ่งหนึ่งมาจากภูมิภาคเอเชีย และในปี 2565 นี้จะเห็นได้ว่าแนวโน้มอุตสาหกรรมดังกล่าวยังเติบโตขึ้นอีก แต่ทำไมถึงเป็นอย่างนั้น?

เมื่อเจ้าของธุรกิจหรือผู้ประกอบการต้องการเริ่มต้นธุรกิจใหม่หรือขยายธุรกิจ หนึ่งในความท้าทายที่ใหญ่ที่สุดคือการมองหาโรงงานหรือคลังสินค้าที่เหมาะสมที่สามารถรองรับภาระหน้าที่งานได้อย่างครบถ้วน ดังนั้น คำถามหนึ่งที่นักธุรกิจต้องหรือผู้ประกอบการต้องเผชิญ คือ ควรเช่าโรงงาน เช่าโกดังสินค้า หรือดำเนินการสร้างโกดังเองดี? ในบทความนี้ เราจะมาดูข้อดีต่าง ๆ ของการเช่าโรงงาน เช่าคลังสินค้าเพื่อเป็นแนวทางในการตัดสินใจ และทำให้คุณสามารถตัดสินใจได้ว่าแนวทางปฏิบัติใดจะดีสำหรับคุณและธุรกิจของคุณมากที่สุด

ก่อนเริ่มกิจการโรงงานใด ๆ ผู้ประกอบการจำเป็นต้องศึกษาและทำความเข้าใจกฎ ระเบียบ และมาตรฐานหลายประการเพื่อให้สอดคล้องกับแนวทางปฏิบัติอันจะนำไปสู่การสร้างสรรค์และส่งออกผลผลิตและผลิตภัณฑ์คุณภาพไปยังมือผู้บริโภค โดยเฉพาะมาตรฐาน GMP ซึ่งเป็นหนึ่งในมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์อาหารและเครื่องดื่มไปจนถึงเครื่องสำอาง อาหารเสริม และยาโดยตรง การผลิตผลิตภัณฑ์ที่ได้คุณภาพ ผ่านการรับรองตามมาตรฐาน GMP เป็นสิ่งสำคัญที่ผู้ประกอบการต้องคำนึงถึง เนื่องจาก GMP เป็นหนึ่งในเครื่องการันตีว่าผลิตภัณฑ์ที่ผลิตในโรงงานนั้น ๆ จะมีคุณภาพ ปลอดภัย และเหมาะสำหรับการจำหน่ายไปสู่ผู้บริโภค ซึ่งในวันนี้เราจะพาทุกท่านไปทำความรู้จักกับมาตรฐาน GMP เพื่อให้ผู้ประกอบการทุกท่านได้เข้าใจภาพรวมและสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการดำเนินกิจการของท่านต่อไป

การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ส่งผลให้หลายประเทศทั่วโลกต้องออกมาตรการปิดประเทศ ทำให้การส่งออกสินค้าที่ถือว่าเป็นแรงขับเคลื่อนหลักของเศรษฐกิจไทยได้รับผลกระทบตามไปด้วย วิกฤตการณ์ดังกล่าวยังถือเป็นบททดสอบสำคัญของธุรกิจห่วงโซ่อุปทานที่ต้องมีการปรับตัวครั้งใหญ่ แล้วผู้ประกอบการที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจห่วงโซ่อุปทานจะสามารถอยู่รอดอย่างไรในภาวะวิกฤต? บทความนี้จะมาเผยเคล็ดลับการผลักดันการพัฒนาธุรกิจคลังสินค้าที่ผู้ประกอบการต้องรู้

การเช่าโรงงานถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกใหม่ของผู้ประกอบการและนักธุรกิจรุ่นใหม่ในปัจจุบัน เนื่องจากการเช่าโรงงานนั้นสามารถตอบโจทย์ในเรื่องของความสะดวก ความประหยัด และความคล่องตัว ทำให้ผู้ประกอบการเลือกเช่าโรงงานเพื่อทำธุรกิจกันมากขึ้น โดยข้อควรรู้ก่อนเช่าโรงงานให้เช่ามีดังนี้

คลังสินค้า (Warehouse) คือ สถานที่ที่ใช้สำหรับการวาง เก็บ หรือพักสินค้าเพื่อรอการกระจายหรือการขนส่ง ในบางครั้งอาจมีการใช้คำเรียกอื่น ๆ เช่น โกดัง โรงเก็บสินค้า ศูนย์กระจายสินค้า เป็นต้น โดยทั่วไปแล้วมักถูกใช้โดยผู้ผลิต ผู้นำเข้า ผู้ส่งออก ผู้ค้าส่ง รวมไปถึงผู้ที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจขนส่งหรือโลจิสติกส์ ซึ่งคลังสินค้านี้มักจะมีการออกแบบเฉพาะ

การทำงานในคลังสินค้า โดยเฉพาะคลังสินค้าที่มีการจัดเก็บสินค้าอันตรายนั้น นอกจากเจ้าของธุรกิจและผู้จัดการคลังสินค้าจะต้องระมัดระวังไม่ให้เกิดความเสียหายหรืออันตรายต่อสินค้าตามแนวปฏิบัติในการจัดเก็บสินค้าอันตรายแล้ว สิ่งที่สำคัญไม่แพ้กันก็คือมาตรฐานการรักษาความปลอดภัยภายในคลังสินค้าเพื่อสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ปลอดภัยสำหรับพนักงานของตน เนื่องจากคลังสินค้าอันตรายส่วนใหญ่มักประกอบไปด้วยเครื่องจักรกลหนัก ระบบไฟฟ้าที่มีความซับซ้อน สารเคมีต่าง ๆ รวมถึงกิจกรรมที่มีความเสี่ยงสูงอื่น ๆ ที่อาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุไม่คาดคิดและความสูญเสียได้